Skansen
budownictwa puszczańskiego w Granicy
Dziś w
tym miejscu zgromadzono tylko trzy obiekty-zagrody.
Pierwszą zagrodą jest zagroda
Widymajera. Jest to zagroda zamożnego chłopa.
Składa się z pięciu obiektów.
Centralnym obiektem w tej zagrodzie jest dwutraktowy budynek mieszkalny. Obok stoi kryta strzechą
drewniana stodoła z Juliopola. Kolejnymi obiektami są drewniany spichlerz oraz
drewutnia.
Drugą zagrodą jest zagroda Wiejckiej. Jest to zagroda średniozamożnego chłopa.
Składa się również z pięciu obiektów: budynku mieszkalnego, obory, stodoły, drewnianego spichlerza
oraz szopa.
Trzecią zagrodą jest zagroda Połcia. Zagrodę tę stanowią dwa obiekty,
zaaranżowane na ubogie gospodarstwo: dom mieszkalny oraz kryta strzechą
obora.
Muzeum Puszczy Kampinoskiej
W pięknej starej leśniczówce można zapoznać się z fauną i florą Kampinoskiego
Parku Narodowego, a od września 2009 r. z okazji 70. rocznicy wybuchu II wojny światowej zwiedzać
wystawę pt. „Ballada Kampinoska – wrzesień 1939”. Ekspozycja jest prezentacją trudnych dziejów
mieszkańców i żołnierzy podczas kampanii wrześniowej w 1939 r. oraz ukazuje rolę lasów kampinoskich
podczas obrony Warszawy. Druga wystawa poświęcona jest polskim parkom narodowym.
Muzeum
czynne jest od wtorku do niedzieli w godzinach
9.00−16.00.
Centrum Edukacji Kampinoskiego Parku Narodowego w
Izabelinie
Mieszczące się w siedzibie dyrekcji Kampinoskiego Parku Narodowego Centrum
Edukacji istnieje od 1998 r. Na miejscu można obejrzeć stałą wystawę pt. „Przyroda i historia
Puszczy Kampinoskiej”.
Na wystawie są prezentowane walory przyrodnicze parku oraz jest
przedstawiona historia Puszczy Kampinoskiej od jej początków do dnia dzisiejszego. Oprócz wystawy
stałej są organizowane czasowe prezentacje malarskie, filmowe czy historyczne związane z
przyrodą.
Dla zainteresowanych odbywają się koncerty oraz
szkolenia.
Przy Centrum Edukacji działa biblioteka naukowa.
Obiekt czynny
jest w dni robocze w godzinach 7.30−15.30, w soboty oraz niedziele w godzinach
10.00−16.00.
Zakład dla Niewidomych w Laskach
Celem zakładu było wychowanie i kształcenie osób niewidomych i
słabowidzących.
Dziś Zakład dla Niewidomych w Laskach może pochwalić się wieloma
wychowankami i absolwentami, którzy radzą sobie w życiu i mogą funkcjonować w świecie osób
widzących.
Od początku swego istnienia ośrodek przyciągał ludzi znanych i cenionych. Wśród
nich był m.in. ks. Stefan kard. Wyszyński, który pełnił tu posługę w czasie
okupacji.
Znaczna część ludzi zaangażowanych w działalność Lasek spoczywa na
cmentarzu leśnym (przyzakładowym).
Na terenie Zakładu bardzo cennym zabytkiem jest kaplica
pw. Matki Boskiej Anielskiej wybudowana w 1925 r. wg projektu Łukasza Wolskiego.
W
pobliżu Zakładu dla Niewidomych znajduje się wydma zwana Górą Ojca. To tam ks. Władysław Korniłowicz
zwany „ojcem” lubił przebywać i to tam miał powstać ośrodek formacyjno-duszpasterski dla młodzieży.
Dziś znajduje się tu wieża ppoż. oraz jest to miejsce turystyczne z pięknym widokiem na Puszczę
Kampinoską.
Muzeum – Miejsce Pamięci Palmiry
W latach 1939−1941 po porażce wrześniowej i powstaniu Generalnej Guberni Niemcy
wywozili do okolicznych lasów więźniów, by dokonać na nich egzekucji. W 21 masowych mordach
przeprowadzonych w Palmirach zginęło ponad 1700 Polaków i Żydów.
Na samym cmentarzu
pochowano więcej osób. Według różnych szacunków od 2115 do 2204 zamordowanych w kilku miejscach
martyrologii narodowej − głównie z terenów Puszczy Kampinoskiej.
Obok cmentarza 31 marca
2011 r. otwarto nowoczesne, multimedialne muzeum poświęcone egzekucjom na terenie nie tylko Palmir,
ale także całej Puszczy Kampinoskiej oraz powojennym ekshumacjom.
Ciekawym pomysłem jest
pokazanie początków puszczańskiej partyzantki, która datuje się na czasy insurekcji
kościuszkowskiej, i poprzez plansze przedstawiające kolejne powstania stanowi wprowadzenie w klimat
patriotycznego patetyzmu i uniesienia.
Muzeum czynne jest od wtorku do niedzieli w
godzinach 10.00−15.00
Pilaszków
W Pilaszkowie, parę kilometrów od Ożarowa Mazowieckiego, znajduje się dwór
szlachecki. Na pierwszy rzut oka nie różni się niczym szczególnym od wielu takich miejsc w okolicy.
Warto jednak tam pojechać. Dwór odbudowano w latach 80. XX w. ze środków Centralnego Związku
Spółdzielni Mleczarskich na cele konferencyjne i szkoleniowe. Po przemianach społeczno-gospodarczych
w latach 90. XX w. majątek tego wiekowego dworu przekazano kościołowi. Ten założył tutaj ośrodek
opiekuńczo-leczniczy dla osób starszych.
Dziś we dworze funkcjonuje Muzeum Dworu Polskiego
ukazujące historię nie tylko tego dworu, ale również oddające hołd epoce szlacheckiej. Obok działa
Muzeum Pojazdów Konnych, którego eksponaty pochodzą z różnych epok i zakątków świata. Na uwagę
zasługuje wóz taboru cygańskiego z portretem Matki Boskiej Częstochowskiej w środku.
Oba
muzea turyści indywidualni mogą zwiedzać w niedziele około godziny 12.00 i
15.00.
Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie
Muzeum jest oddziałem Muzeum Kolejnictwa w Warszawie. Oddział został
założony 6 września 1986 r. i pierwotnie posiadał w swoich zbiorach jedynie 22 eksponaty. Obecnie
zbiory liczą 225 eksponatów. Jednak tylko ok. 135 z nich można zobaczyć na ekspozycji. Jest to
największy zbiór taboru wąskotorowego w Europie.
Wśród eksponatów należy wyróżnić parowóz
wąskotorowy „Wilno” Px29. W zasobach muzealnych w Polsce są dwa tego typu egzemplarze. Jeden z nich
służy na linii Sochaczewskiej Kolei Muzealnej, wożąc turystów do Puszczy
Kampinoskiej.
Na uwagę zasługuje również salonka gen. Wojciecha Jaruzelskiego oraz
tabor służący obsłudze kolejowej, głównie drezyny. Jedna z nich to samochód marki Warszawa
przystosowany do jazdy po torach.
W dwóch salach wystawowych można prześledzić
historię kolejnictwa w Sochaczewie oraz dowiedzieć się, gdzie w Polsce kursowały koleje o prześwicie
mniejszym niż 1435 mm.
Muzeum czynne jest od wtorku do niedzieli w godzinach
10.00−15.00.
Dodatkową atrakcją w miesiącach letnich w środy i soboty jest możliwość
odbycia podróży turystycznym pociągiem RETRO z Sochaczewa do Wilczy Tułowskich. Pociąg wyjeżdża ok.
godziny 10.00.
Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Pola Bitwy nad
Bzurą
Mieści
się ono w klasycystycznym budynku ratusza z lat 30. XIX w. na głównym placu miasta − pl.
Kościuszki.
Głównym tematem stałej wystawy pt.: „Gdy bój nad Bzurą wrzał….” jest bitwa nad
Bzurą i zagadnienia związane z dziejami ziemi sochaczewskiej w latach II wojny
światowej.
Największą grupę eksponatów stanowią broń strzelecka oraz umundurowanie.
Przedmioty trafiały do muzeum w różny sposób. Przede wszystkim zorganizowano szerokie badania na
terenach walk. Broń i inne przedmioty były najczęściej ukryte na polu bitwy przez samych żołnierzy,
jak i przez okoliczną ludność. Inną drogą, jaką muzeum wzbogacało swoje zbiory, było przekazywanie
pamiątek, najczęściej rodzinnych, przez byłych żołnierzy i miejscową ludność.
Sochaczew i
jego mieszkańcy odznaczyli się w czasie wojny heroiczną walką z okupantem w ramach Obwodu AK
„Skowronek” oraz Zgrupowania AK „Kampinos”. Świadectwem tego są prezentowane na wystawie pamiątki
oraz dokumenty.
Muzeum czynne jest we wtorki, czwartki, soboty i niedziele w godzinach
10.00−16.00.
Dom urodzenia Fryderyka Chopina i park w Żelazowej Woli
W latach 20. XX w., gdy Polska odzyskała niepodległość, dworek w
Żelazowej Woli otrzymał status zabytku.
Dzięki staraniom Towarzystwa Przyjaciół Domu
Chopina i lokalnie działającemu komitetowi udało się zakupić dworek wraz z przyległym do niego
terenem.
W 1931 r. przeprowadzono remont zabytkowego budynku, zainicjowano również
utworzenie parku, który miał być hołdem oddanym Chopinowi. Park powstawał w latach
1932−1939.
Dziś, kiedy dworek wraz z parkiem zrewitalizowano, można ponownie
korzystać z ich uroku i zwiedzać oficynę, zwaną dworkiem Chopina. Zwiedzanie rozpoczyna się od
pomieszczeń, w których zostały umieszczone zdjęcia osób przybyłych na odsłonięcie pomnika w 1894 r.
i znamienitych gości z lat 20. XX w. oraz w ciekawy sposób zaprezentowane plakaty z koncertów, z
których dochód był przeznaczony na wykup, a następnie odbudowę Żelazowej Woli.
W
następnym pokoju są przedstawione kolejne etapy remontu budynku. Po historii dworku można się
zagłębić w historię Chopinów i Skarbków.
Najważniejszym punktem w zwiedzaniu dworku
jest „Pokój urodzenia Fryderyka Chopina”, w którym możemy zapoznać się m.in. z przyczyną
rozbieżności w dacie narodzin wielkiego kompozytora.
Park można zwiedzać od poniedziałku
do niedzieli, a dom urodzenia Fryderyka Chopina od wtorku do niedzieli. Godziny uzależnione są od
pory roku, zwykle od 9.00 do 17.00 w sezonie zimowym, a w sezonie letnim obiekt jest czynny do
godziny 19.00. Na koncerty muzeum zaprasza w soboty i
niedziele.
DO POBRANIA (plik PDF, 6,20 MB)